Volgens “merkadviseur” Hendrik Beerda wordt het hoog tijd dat uitgeverijen hun merk gaan versterken. Hij is er verbaasd over dat uitgeverijen zo weinig aandacht besteden aan het positioneren van hun merk en vindt dat met name riskant omdat schrijvers tegenwoordig nogal makkelijk overstappen. Ahum. Bij het lezen van dit soort waarheden gaat het bij mij altijd een beetje kriebelen. Who the hack is Hendrik Beerda? Googlen levert op dat Hendrik Beerda zelfstandig merkadviseur is met een “vast team van specialisten”om zich heen. Daar worden we niet zo veel wijzer van. Mij lijkt dat Beerda aan zijn merk tracht te bouwen door zich enerzijds te afficheren onder zijn eigen naam, dat suggereert een persoonlijke aanpak) en anderzijds door te schermen met het vaste team van specialisten. Met andere woorden, het “wij-“gevoel van Beerda cs suggereert dat “ze”met z’n allen een flinke klus aan kunnen. Ik vraag me dan af als het toch een vast team is waarom die mensen dan niet met naam en toenaam op de site van Beerda vermeld staan, maar dat terzijde.

Dan de boodschap. Ik ben het zonder meer eens met het feit dat uitgeverijen over het algemeen een zwak merk hebben. Wie buiten het boekenvak kent Ambo Anthos of Prometheus? Niemand toch. Maar is het nodig een sterk merk te zijn als uitgever? Ambo is uitgever van Keuls, Kundera en Koch, om maar even bij de K te blijven. Dat zijn stuk voor stuk sterke merken. Merken die mede zijn gebouwd door de inspanningen van Ambo. Dus ze kunnen het wel bij Ambo. Waarom dan niet aan hun eigen merk gewerkt? De vraag is natuurlijk of een willekeurige lezer een boek zou kopen als hij of zij wist dat het bij Ambo zou zijn uitgegeven. Ik ben bang dat dat weinig zou helpen. Laat ik eens een volledig, niet pretentieus (dit laat zich dus niet zo maar extrapoleren tot de waarheid) zelfonderzoek doen. Ik ken veel Nederlandse uitgeverijen, ik ken hun fonds en hun beleid. Toch zal zelfs ik in eerste instantie af gaan op de marketing van boeken of schrijvers. Neem het boek “de 100-jarige man die uit het raam klom en verdween”. Ik ben het boek van Jonasson nu aan het lezen en ik vind het hilarisch (een absolute aanrader). Maar ik heb zojuist moeten vaststellen dat ik niet wist dat het door AW Bruna Uitgevers B.V. is uitgegeven (ook maar even gegoogled). Nu ken ik verschillende mensen bij Bruna goed tot zeer goed, maar toch had het me weinig uitgemaakt of ik had geweten dat het boek door Bruna was uitgegeven. Bruna geeft bijvoorbeeld ook Baldacci uit zie ik nu, door wiens boeken ik me niet heen kan slaan.  Ook die wetenschap maakt me niet uit voor het welbevinden bij het lezen van “de 100-jarige”. Zeker bij uitgevers die een divers fonds voeren, neem een Bruna of een Unieboek, lijkt het me onbegonnen werk en overigens volslagen zinloos om geld uit te gaan geven om hun merk te versterken.

Tot slot dan de waarschuwing van Beerda dat uitgeverijen kwetsbaar zijn omdat hun schrijvers zo maar kunnen weglopen. Ik zie in de praktijk dat het inderdaad meer usance is dan vroeger voor schrijvers om vreemd te gaan. Ik heb met de regelmaat van de klok uitgevers aan de lijn die hetzij boos zijn omdat hun schrijver weg loopt, hetzij advies willen hoe ze een overgelopen auteur zonder veel problemen in hun fonds kunnen opnemen. Mijn advies is simpel. Het onderhouden van een relatie met een auteur is als het onderhouden van een real life relatie. Zo lang er liefde is, houdt de relatie stand. Is de liefde over, dan kun je altijd nog bij elkaar blijven vanwege de kinderen. Lukt zelfs dat niet meer, dan is het goed om zorgvuldig vooraf geregeld te hebben hoe je uit elkaar gaat. Wie zorgt er voor de kinderen? Wie betaalt aan wie? Etc. Kortom, een uitgever doet er wijs aan in een contract vast te leggen of en hoe een auteur weg kan. En zo preek ik, Hans Bousie voorzien van een vast team van specialisten, dan ten slotte ook voor eigen parochie. Los dit probleem niet op door het bouwen van een sterk merk maar met liefde en een contract.