Het zal je maar gebeuren, ben je marktleider op het gebied van reisboeken, breekt er Corona uit en stopt iedereen acuut met reizen. Het zal je maar gebeuren, ben je toonaangevende boekwinkel, breekt er Corona uit en komt er niemand meer in je winkel. Het overkwam René Bego van Mo’media en Jan de Vlieger van de Drukkery uit Middelburg. Zo maar twee voorbeelden van hoe het lot je van de een op de andere dag kan bespringen. Het zou volstrekt voorstelbaar zijn geweest als zowel Bego als de Vlieger er het bijltje bij neer hadden gegooid, faillissement aangevraagd en wonden gelikt. Maar dat is dus precies niet wat er is gebeurd.

René Bego heeft met een bijna mathematische precisie geprobeerd te calculeren wat er op ons en daarmee op hem af zou komen. Hij berekende hoe hij met een worst case scenario (laten we aannemen dat het anderhalf jaar duurt voor mensen weer gaan reizen) toch zou kunnen overleven. Kosten zoveel mogelijk terug brengen, een beroep doen op overheidsfinanciering en proberen toch nog ergens inkomsten vandaan te halen, alles in afwachting van betere tijden en ondertussen werken aan verbetering van je boeken.

De Vlieger ging met zijn mensen om de tafel zitten en bedacht 1001 dingen om toch reuring te krijgen. Boeken rondbrengen in de rode raket, lunch thuis bezorgen en grote activiteit op social media.

René Bego en Jan de Vlieger zijn maar twee voorbeelden van ondernemers die ik om me heen zie overleven. Waarbij een soort oerkracht los komt om van elke situatie het best mogelijke te maken. En daar kun je niet anders dan heel diep je petje voor afnemen. Het is een kunst.

Ik weet nog goed dat ik op mijn achttiende de volle realiteit van de volwassenheid op me af zag komen, niet meer leunen op mijn moeder, maar alles zelf moeten doen. Ik vond dat toen een doodenge gedachte, op de blinde paniek af. En nu, veertig jaar later, zie ik dat ik het eigenlijk best gered heb. Zoals ook René en Jan het gered hebben en het zullen blijven redden. Nu bedoel ik mezelf niet op één lijn te zetten met deze twee mannen, maar meer aan te geven dat je in de meest enge en onwaarschijnlijke scenario’s toch kunt overleven. Dat je eigenlijk maar twee dingen hoeft te bedenken. Ten eerste, raak niet in paniek. Hoe verleidelijk dat ook is, paniek brengt je nergens. Zelfs een faillissement is immers niet het einde van de wereld. Ten tweede, doe je best. Dat is alles, zet zo rustig mogelijk op een rij wat je opties zijn. Als je je best doet, dan doe je het altijd goed. En dat kan dan ook betekenen dat je iets heel anders gaat doen met je leven, je bent niet alleen een held als je doorzet met waar je mee bezig was. Je bent ook een held als je inziet dat je beter een andere weg kunt in slaan.